5 franków SZWAJCARIA (1931-1969)

w centrum monety popiersie pasterza w kapturze w prawo; w górnym otoku: CONFOEDERATIO HELVETICA (łac. Konfederacja Szwajcarska); perełki wzdłuż krawędzi rantu

w centrum monety herb Szwajcarii; powyżej nominał: 5 FR. (franków); w lewym otoku łodyga szarotki alpejskiej (Leontopodium alpinum), w prawym łodyga goryczki śniegowej (Gentiana nivalis L.); perełki wzdłuż krawędzi rantu

gładki z wypukłym napisem: | ***DOMINUS | PROVIDEBIT | ********** (łac. Pan dostarczy i 13 pięcioramiennych gwiazd)

???  brak danych

1 IV 1971

Paul Burkhard (wzdłuż dolnej krawędzi awersu wklęsłymi literami podpis: P. BVRKHARD . INC^T - łac. INCĪDIT - wygrawerował)

Eidgenössische Münzstätte / Monnaie fédérale (Mennica Federalna), Berno (znak mennicy: litera B na dole rewersu);

1931	3 520 000	B
1932	10 580 000	B
1933	5 900 000	B
1935	3 000 000	B
1937	645 000	B
1939	2 197 000	B
1940	1 601 000	B
1948	416 000	B
1949	407 000	B
1950	482 000	B
1951	1 096 000	B
1952	155 000	B
1953	3 403 000	B
1954	6 600 000	B
1965	5 021 000	B
1966	9 016 000	B
1967	13 817 000	B
1969	8 637 000	B

1931, 1967 - monety z normalnym napisem na rancie: | ***DOMINUS | PROVIDEBIT | ********** lub z napisem omyłkowym: | ***DOMINUS | ********** | PROVIDEBIT

Monety pięciofrankowe tego typu zastąpiły monety z tym samym rysunkiem, ale większe (o średnicy 37 mm) i o wyższej próbie srebra (Ag₉₀₀). Od roku 1968 same zaczęły być zastępowane odpowiednikami wybitymi w miedzioniklu.

Postać pasterza na awersie monety jest mylnie utożsamiana z legendarnym bohaterem Szwajcarów - Wilhelmem Tellem. W 1919 r. na konkurs artystyczny na nowy rysunek awersu i rewersu szwajcarskich pięciofrankówek wpłynęły 542 projekty. Wśród nich szwajcarska Rada Związkowa (Bundesrat) wybrała dwie propozycje Paula Burkharda, które ten nazwał "Alpejski pasterz w długich spodniach" oraz "Alpejski pasterz z flagą" (widoczne poniżej). Rada Związkowa zarekomendowała jednak uproszczenie rysunku przez zredukowanie go do popiersia pasterza. Najlepszy projekt rewersu przygotował malarz z Berna - Rudolf Müller, lecz projekt ten został udoskonalony przez Burkharda i to Paul Burkhard przeszedł do historii jako samodzielny projektant nowej pięciofrankówki.


source: www.snb.ch

Łacińska inskrypcja "Dominus Providebit" została umieszczona na szwajcarskich monetach po raz pierwszy w 1716 r. Wg źródeł oficjalnych pochodzi ona prosto z łacińskiej wersji Księgi Rodzaju (22,8), w której Abraham mówi do swojego syna Izaaka: "Deus providebit sibi victimam holocausti, fili mi", co w oficjalnym polskim tłumaczeniu brzmi: "Bóg upatrzy sobie jagnię na całopalenie, synu mój". Nie śmiemy tłumaczyć tłumaczeń biblii, ale wydaje się, że w Starym Testamencie słowa "Dominus Providenti" użyte są raczej w sensie "Pan dostarczy... sobie ofiarę". Również słowo "Domini" użyte przez Szwajcarów zamiast oryginalnego "Deus" wskazuje na inne pochodzenie frazy. Słowa "Domini providenti" stały się w XVI w. mottem cesarza rzymskiego Maksymiliana II, ale w sensie dosłownym jako "Pan dostarczy... kiedykolwiek będzie ludziom czegokolwiek brakować". I to właśnie w ten niebiblijny sposób odczytują te słowa Szwajcarzy. Trzynaście gwiazd towarzyszących inskrypcji nie posiada głębszego sensu poza wypełnieniem długości rantu znakami - stwierdził w 1889 r. Edmund Platel, dyrektor mennicy w Bernie.