(Pl)

5 franków SZWAJCARIA (od 1968)

5 franków od 1968 - monety Szwajcarii Rant 5 franków
5 franków 1968-1981 - układ awersu do rewersu 5 franków od 1982 - układ awersu do rewersu
średnica: waga: grubość: stop:
31.45 mm 13.2 g 2.35 mm Cu75Ni25
awers:
w centrum monety popiersie pasterza w kapturze w prawo; w górnym otoku: CONFOEDERATIO HELVETICA (łac. Konfederacja Szwajcarska); perełki wzdłuż krawędzi rantu
rewers:
w centrum monety herb Szwajcarii; powyżej nominał: 5 FR. (franków); w lewym otoku łodyga szarotki alpejskiej (Leontopodium alpinum), w prawym łodyga goryczki śniegowej (Gentiana nivalis L.); perełki wzdłuż krawędzi rantu
rant:
gładki z wypukłym napisem: | ***DOMINUS | PROVIDEBIT | ********** (łac. Pan dostarczy i 13 pięcioramiennych gwiazd)
data emisji:
???  brak danych
data wycofania z obiegu:
w obiegu
projekt:
Paul Burkhard (wzdłuż dolnej krawędzi awersu wklęsłymi literami podpis: P. BVRKHARD . INCT - łac. INCĪDIT - wygrawerował)
mennica:
Eidgenössische Münzstätte / Monnaie fédérale (Mennica Federalna) - nazwa do 1997 r.;
Eidgenössische Münzstätte Swissmint / Monnaie fédérale Swissmint (Mennica Federalna Swissmint) - nazwa od 1998 r., Berno (w roczniku 1968 znak mennicy: wąska litera B na dole rewersu, a od rocznika 1994 szeroka litera B na dole rewersu)

znaki mennicze
nakład:
1968 33 871 000 B
1970 6 306 000
1973 5 002 000
1974 5 994 600 + 10 000 w zestawach rocznikowych
1975 3 995 000 + 10 000 w zestawach rocznikowych
1976 2 991 870 + 10 000 w zestawach rocznikowych
1977 1 991 970 + 10 000 w zestawach rocznikowych
1978 4 390 850 + 10 000 w zestawach rocznikowych
1979 3 990 850 + 10 000 w zestawach rocznikowych
1980 4 005 990 + 10 000 w zestawach rocznikowych
1981 5 992 720 + 15 000 w zestawach rocznikowych
1982 5 024 910 + 15 000 w zestawach rocznikowych
1983 4 005 870 + 15 740 w zestawach rocznikowych
1984 3 918 900 + 20 000 w zestawach rocznikowych
1994 11 999 600 B + 17 300 w zestawach rocznikowych
1995 11 999 900 B + 18 000 w zestawach rocznikowych
1996 11 999 600 B + 17 300 w zestawach rocznikowych
1997 9 000 000 B + 16 500 w zestawach rocznikowych
1998 9 000 200 B + 16 000 w zestawach rocznikowych
1999 9 000 000 B + 16 000 w zestawach rocznikowych
2000 7 000 000 B + 20 000 w zestawach rocznikowych
2001 1 000 000 B + 22 000 w zestawach rocznikowych
2002 1 000 000 B + 24 000 w zestawach rocznikowych
2003 1 000 500 B + 22 000 w zestawach rocznikowych
2004 497 600 B + 26 400 w zestawach rocznikowych
2005 500 500 B + 24 000 w zestawach rocznikowych
2006 500 000 B + 26 000 w zestawach rocznikowych
2007 501 700 B + 23 500 w zestawach rocznikowych
2008 501 120 B + 22 000 w zestawach rocznikowych
2009 2 001 000 B + 22 000 w zestawach rocznikowych
2010 5 000 000 B + 22 000 w zestawach rocznikowych
2011 3 000 000 B + 22 000 w zestawach rocznikowych
2012 8 000 000 B + 22 000 w zestawach rocznikowych
2013 8 000 000 B + 20 000 w zestawach rocznikowych
2014 7 000 000 B + 19 000 w zestawach rocznikowych
2015 5 000 000 B + 23 000 w zestawach rocznikowych
2016 4 000 000 B + 25 000 w zestawach rocznikowych
ciekawostki:
Monety pięciofrankowe tego typu zastąpiły monety srebrne (Ag825).

Postać pasterza na awersie monety jest mylnie utożsamiana z legendarnym bohaterem Szwajcarów - Wilhelmem Tellem. W 1919 r. na konkurs artystyczny na nowy rysunek awersu i rewersu szwajcarskich pięciofrankówek wpłynęły 542 projekty. Wśród nich szwajcarska Rada Związkowa (Bundesrat) wybrała dwie propozycje Paula Burkharda, które ten nazwał "Alpejski pasterz w długich spodniach" oraz "Alpejski pasterz z flagą" (widoczne poniżej). Rada Związkowa zarekomendowała jednak uproszczenie rysunku przez zredukowanie go do popiersia pasterza. Najlepszy projekt rewersu przygotował malarz z Berna - Rudolf Müller, lecz projekt ten został udoskonalony przez Burkharda i to Paul Burkhard przeszedł do historii jako samodzielny projektant nowej pięciofrankówki.

projekt awersu Paula Burkharda
source: www.snb.ch

Począwszy od roku 1982 wszystkie monety szwajcarskie produkowano z rewersem nieodwróconym o 180° w stosunku do awersu (w układzie medalu wg terminologii amerykańskiej).

Łacińska inskrypcja "Dominus Providebit" została umieszczona na szwajcarskich monetach po raz pierwszy w 1716 r. Wg źródeł oficjalnych pochodzi ona prosto z łacińskiej wersji Księgi Rodzaju (22,8), w której Abraham mówi do swojego syna Izaaka: "Deus providebit sibi victimam holocausti, fili mi", co w oficjalnym polskim tłumaczeniu brzmi: "Bóg upatrzy sobie jagnię na całopalenie, synu mój". Nie śmiemy tłumaczyć tłumaczeń biblii, ale wydaje się, że w Starym Testamencie słowa "Dominus Providenti" użyte są raczej w sensie "Pan dostarczy... sobie ofiarę". Również słowo "Domini" użyte przez Szwajcarów zamiast oryginalnego "Deus" wskazuje na inne pochodzenie frazy. Słowa "Domini providenti" stały się w XVI w. mottem cesarza rzymskiego Maksymiliana II, ale w sensie dosłownym jako "Pan dostarczy... kiedykolwiek będzie ludziom czegokolwiek brakować". I to właśnie w ten niebiblijny sposób odczytują te słowa Szwajcarzy. Trzynaście gwiazd towarzyszących inskrypcji nie posiada głębszego sensu poza wypełnieniem długości rantu znakami - stwierdził w 1889 r. Edmund Platel, dyrektor mennicy w Bernie.
aktualizacja: 28 I 2016

coins catalogue :: katalog monet :: münzkatalog :: catalogue de monnaies :: catálogo de monedas :: catalogo monete :: каталог монет :: κέρματα κατάλογος :: COINZ.eu

© 2010-2024 :: Adam Kubicki :: COINZ.eu :: Wszystkie prawa zastrzeżone.