5 franków SZWAJCARIA (1974) Aktualizacja Konstytucji Federalnej

u góry monety nominał: 5 FR (franków); poniżej w trzech wierszach trzy daty roczne: 1848 / 1874 / 1974; w ramce wokół dat: CONFOE / DERATIO / HELVETICA (łac. Konfederacja Szwajcarska)

w polu monety trzy kobiety stoją en face; pomiędzy nimi krzyż z herbu Szwajcarii; poniżej krzyża: CONSTITUTIO (łac. Konstytucja)

gładki z wypukłym napisem: | ***DOMINUS | PROVIDEBIT | ********** (łac. Pan dostarczy i 13 pięcioramiennych gwiazd)

???  brak danych

w obiegu

Max Weber

Eidgenössische Münzstätte / Monnaie fédérale (Mennica Federalna), Berno

1974

3 709 000

Moneta okolicznościowa o nominale 5 franków z 1974 r. upamiętnia stulecie aktualizacji pierwszej konstytucji federalnej Szwajcarii (Bundesverfassung) z 1848 r. Pierwsza drobna poprawka konstytucji miała miejsce w 1866, gdy przyznano Żydom prawa równe Szwajcarom. Za aktualizację konstytucji Szwajcarii uznaje się jednak datę 29 maja 1874, gdy zredagowano konstytucję całkowicie. Nowa wersja dokumentu przyznała więcej praw władzy centralnej, ale też obywatelom. Po raz pierwszy przyznano ludziom bezpośrednie prawo do decydowania o zmianach w konstytucji federalnej poprzez referendum.

Łacińska inskrypcja "Dominus Providebit" została umieszczona na szwajcarskich monetach po raz pierwszy w 1716 r. Wg źródeł oficjalnych pochodzi ona prosto z łacińskiej wersji Księgi Rodzaju (22,8), w której Abraham mówi do swojego syna Izaaka: "Deus providebit sibi victimam holocausti, fili mi", co w oficjalnym polskim tłumaczeniu brzmi: "Bóg upatrzy sobie jagnię na całopalenie, synu mój". Nie śmiemy tłumaczyć tłumaczeń biblii, ale wydaje się, że w Starym Testamencie słowa "Dominus Providenti" użyte są raczej w sensie "Pan dostarczy... sobie ofiarę". Również słowo "Domini" użyte przez Szwajcarów zamiast oryginalnego "Deus" wskazuje na inne pochodzenie frazy. Słowa "Domini providenti" stały się w XVI w. mottem cesarza rzymskiego Maksymiliana II, ale w sensie dosłownym jako "Pan dostarczy... kiedykolwiek będzie ludziom czegokolwiek brakować". I to właśnie w ten niebiblijny sposób odczytują te słowa Szwajcarzy. Trzynaście gwiazd towarzyszących inskrypcji nie posiada głębszego sensu poza wypełnieniem długości rantu znakami - stwierdził w 1889 r. Edmund Platel, dyrektor mennicy w Bernie.