5 franków SZWAJCARIA (1982) Kolej Górska Gotthardbahn

w centrum monety nominał: 5 FR. (franków); poniżej rok wybicia 1982; w górnym otoku: HELVETIA (łac. Szwajcaria); w dolnym otoku wieniec z gałązki dębu po lewej i goryczki śniegowej po prawej połączonych wstęgą na dole

w polu monety chaotyczna kompozycja elementów związanych z koleją, torami, górami i tunelami; na górze wkomponowany krzyż z herbu Szwajcarii, z którego wychodzą radialnie promienie; w prawym otoku: GOTTHARDUS (łac. Gotard); w lewym otoku daty roczne: 1882-1982

gładki z wypukłym napisem: | ***DOMINUS | PROVIDEBIT | ********** (łac. Pan dostarczy i 13 pięcioramiennych gwiazd)

???  brak danych

w obiegu

artyści Mennicy Federalnej, Bernhard Luginbühl (podpis LUGINBÜHL poniżej HAR w GOTTHARDUS na rewersie)

Eidgenössische Münzstätte / Monnaie fédérale (Mennica Federalna), Berno

1982

902 000

Moneta okolicznościowa o nominale 5 franków z 1982 r. upamiętnia stulecie otwarcia linii kolejowej Gotthardbahn. Linia Gotthardbahn (kolej św. Gotarda) była pierwszą koleją górską w Szwajcarii. W maju 1882 r., po 10 latach budowy, otwarto 15-kilometrowy tunel pod Masywem Św. Gotarda w Alpach i linia ostatecznie połączyła miasto Chiasso we Włoszech z wioską Immensee w Szwajcarii. Tunel św. Gotarda stał się wówczas najdłuższym tunelem kolejowym świata.

Północny wjazd do tunelu Gotarda na kartce pocztowej z początku XX w.


source: www.zeno.org - Contumax GmbH & Co. KG

Łacińska inskrypcja "Dominus Providebit" została umieszczona na szwajcarskich monetach po raz pierwszy w 1716 r. Wg źródeł oficjalnych pochodzi ona prosto z łacińskiej wersji Księgi Rodzaju (22,8), w której Abraham mówi do swojego syna Izaaka: "Deus providebit sibi victimam holocausti, fili mi", co w oficjalnym polskim tłumaczeniu brzmi: "Bóg upatrzy sobie jagnię na całopalenie, synu mój". Nie śmiemy tłumaczyć tłumaczeń biblii, ale wydaje się, że w Starym Testamencie słowa "Dominus Providenti" użyte są raczej w sensie "Pan dostarczy... sobie ofiarę". Również słowo "Domini" użyte przez Szwajcarów zamiast oryginalnego "Deus" wskazuje na inne pochodzenie frazy. Słowa "Domini providenti" stały się w XVI w. mottem cesarza rzymskiego Maksymiliana II, ale w sensie dosłownym jako "Pan dostarczy... kiedykolwiek będzie ludziom czegokolwiek brakować". I to właśnie w ten niebiblijny sposób odczytują te słowa Szwajcarzy. Trzynaście gwiazd towarzyszących inskrypcji nie posiada głębszego sensu poza wypełnieniem długości rantu znakami - stwierdził w 1889 r. Edmund Platel, dyrektor mennicy w Bernie.