CYPR (od 2008) - cypryjskie monety euro [EUR]

1 euro = 100 euro centów

Przygotowania do wprowadzenia wspólnej waluty trwały już od końca 1991 roku (spotkanie w Maastricht), w grudniu 1995 roku (w Madrycie) nadano jej nazwę "euro". Dnia 1 stycznia 1999 roku euro [EUR] stało się prawnym (choć wirtualnym) środkiem płatniczym w 11 krajach UE (Austria, Belgia, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Niemcy, Portugalia i Włochy). W 2001 r. do systemu włączono też Grecję. Pierwsze monety zostały wybite już w 1999 roku, ale pieniądze euro fizycznie weszły do obiegu dopiero 1 stycznia 2002 roku. Strefę euro rozszerzano sześciokrotnie: w 2007 (Słowenia), 2008 (Cypr i Malta), 2009 (Słowacja), 2011 (Estonia), 2014 (Łotwa) oraz 2015 roku (Litwa). Dziś do strefy euro należy zatem 19 państw. Monety euro są emitowane również przez cztery małe państwa, które nie należą do UE, ale podpisały specjalną umowę z UE: Andora, Monako, San Marino oraz Watykan. Euro jest oficjalnym środkiem płatniczym również w Czarnogórze, Kosowie oraz we francuskich posiadłościach zamorskich. Obecnie około 340 mln ludzi posługuje się euro na co dzień.

Strony wspólne, czyli identyczne dla wszystkich monet w strefie Euro, zostały wybrane w wyniku konkursu wygranego przez Luca Luycxa. 7 czerwca 2005 zadecydowano o zmianie projektu strony wspólnej monet euro. Monety 10, 20 i 50 centów oraz 1 i 2 euro wyemitowane po 1 stycznia 2007 roku przedstawiają mapę Europy bez podziału na poszczególne państwa Wspólnoty. Monety z Włoch (w tym także z San Marino i Watykanu) oraz z Austrii i Portugalii przedstawiają nowszy motyw dopiero od 2008 r. Decyzją Europejskiego Banku Centralnego rewers każdej z monet strefy euro wybitej po 1 stycznia 2009 musi ukazywać nowszy wariant. Członkowie strefy Euro mają prawo do umieszczenia na swojej stronie narodowej dowolny motyw, jeśli tylko zachowają pierścień dwunastu gwiazd w otoku i umieszczą nazwę lub symbol państwa-emitenta.

1 stycznia 2008 roku w południowej części Cypru wprowadzono do obiegu euro [EUR], które wyparło cypryjskiego funta [CYP]. Parytet ustalono na 1 EUR = 0,585274 CYP. W normalnym użyciu funt znajdował się tylko do końca stycznia 2008 roku. Monety CYP mogły być wymieniane w Banku Centralnym do 31 grudnia 2009 roku, banknoty zaś są wymienialne do końca 2017 r.

Motywy, które zdobią dzisiejsze monety cypryjskie wyłoniono w otwartym konkursie ogłoszonym przez Cypryjski Bank Centralny, który zakończono 14 października 2005 r. Zwycięzcami zostali - grecko-cypryjska malarka i wykładowca sztuki Tatiana Soteropoulos oraz amerykański grafik Erik Maell (artysta Lucasfilm, ilustrator popularnych kart z serii Star Wars oraz Indiana Jones). Tych dwoje artystów zaproponowało wizerunki muflonów - najbardziej charakterystycznego gatunku zwierząt na wyspie (monety 1, 2 i 5 centów), kyrenijskiego statku (10, 20 i 50 centów) oraz "Bogini z Pomos" - pięciotysiącletniego dowodu cypryjskiej kultury (1 i 2 euro). Oficjalna prezentacja monet nastąpiła podczas wystawy Banku Centralnego "Από τη Λίρα στο Ευρώ" (Od funta do euro). Znamienne, że na monetach nie występuje już nazwa kraju zapisana w języku angielskim - CYPRUS, która była obecna na poprzedzającym euro funcie [CYP]. Trójjęzyczny zapis zastąpiono dwujęzycznym "ΚΥΠΡΟΣ KIBRIS" to nazwa kraju zapisana po grecku i turecku - oficjalnych językach wyspy.