LITWA (od 2015) - litewskie monety euro [EUR]

1 euro = 100 euro centów

Przygotowania do wprowadzenia wspólnej waluty trwały już od końca 1991 roku (spotkanie w Maastricht), w grudniu 1995 roku (w Madrycie) nadano jej nazwę "euro". 1 stycznia 1999 roku euro [EUR] stało się prawnym (choć wirtualnym) środkiem płatniczym w 11 krajach UE (Austria, Belgia, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Niemcy, Portugalia i Włochy). W 2001 r. do systemu włączono też Grecję. Pierwsze monety zostały wybite już w 1999 roku, ale pieniądze euro fizycznie weszły do obiegu dopiero 1 stycznia 2002 roku. Strefę euro rozszerzano sześciokrotnie: w 2007 (Słowenia), 2008 (Cypr i Malta), 2009 (Słowacja), 2011 (Estonia), 2014 (Łotwa) oraz 2015 roku (Litwa). Dziś do strefy euro należy zatem 19 państw. Monety euro są emitowane również przez cztery małe państwa, które nie należą do UE, ale podpisały specjalną umowę z UE: Andora, Monako, San Marino oraz Watykan. Euro jest oficjalnym środkiem płatniczym również w Czarnogórze, Kosowie oraz we francuskich posiadłościach zamorskich. Obecnie około 340 mln ludzi posługuje się euro na co dzień.

Strony wspólne, czyli identyczne dla wszystkich monet w strefie Euro, zostały wybrane w wyniku konkursu wygranego przez Luca Luycxa. 7 czerwca 2005 zadecydowano o zmianie projektu strony wspólnej monet euro. Monety 10, 20 i 50 centów oraz 1 i 2 euro wyemitowane po 1 stycznia 2007 roku przedstawiają mapę Europy bez podziału na poszczególne państwa Wspólnoty. Monety z Włoch (w tym także z San Marino i Watykanu) oraz z Austrii i Portugalii przedstawiają nowszy motyw dopiero od 2008 r. Decyzją Europejskiego Banku Centralnego rewers każdej z monet strefy euro wybitej po 1 stycznia 2009 musi ukazywać nowszy wariant. Członkowie strefy Euro mają prawo do umieszczenia na swojej stronie narodowej dowolny motyw, jeśli tylko zachowają pierścień dwunastu gwiazd w otoku i umieszczą nazwę lub symbol państwa-emitenta.

Wizerunek strony narodowej litewskich monet euro został ustalony na podstawie badania opinii publicznej przez bank centralny Litwy. Publiczność podobno wyraźnie opowiedziała się za tematem herbu Litwy na każdym z nominałów i jedyną kwestią pozostał szczegółowy wygląd oraz sąsiedztwo herbu. W 2004 r. bank centralny ogłosił konkurs artystyczny na projekt narodowego awersu. Spośród propozycji 14 artystów wybrano projekt dotychczasowego projektanta monet litewskiego lita - Antanasa Žukauskasa. W roku 2007 Litwa była już jedną nogą w strefie euro i wyprodukowano nawet serię próbną monet euro, jednak wymagany wskaźnik inflacji został przed Litwę przekroczony i wstąpienie do strefy odroczono. 23 lipca 2014 roku Rada Unii Europejskiej zezwoliła ostatecznie na wprowadzenie euro na Litwie i już dzień później rozpoczęto produkcję litewskich monet euro z rocznikiem 2015 na awersie. Euro wyparło dotychczasową walutę Litwinów - lita [LTL] 1 stycznia 2015 r. Parytet ustalono już 2 lutego 2002 na 1 [EUR] = 3.4528 [LTL]. Monety i banknoty lita litewskiego mogą być wymieniane na euro bez limitów czasowych w oddziałach banku centralnego.